Nghề chạm khắc đá ở ninh vân – hoa lư – ninh bình

Hiện nay, nghề chạm khắc đá thủ công ở Ninh Bình chủ yếu tập trung ở làng Xuân vũ thuộc xã Ninh Vân – Hoa Lư. Vùng đất này có nhiều điều kiện lí tưởng để hình thành và phát triển nghề chạm khắc đá: có nguồn nguyên liệu dồi dào với nhiều loại đá quý hiếm ít thấy trên đất nước ta. Chính từ những loại đá chất lượng cao như vậy, những nghệ nhân của Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình với đôi tay khéo léo đã làm ra những sản phẩm nổi tiếng còn lưu truyền cho tới tận ngày nay: như những sản phẩm Lư hương đá, tượng đá các loại, cột đá, bàn ghế đá… Ngoài ra, vị trí địa lí thuận lợi cũng tạo điều kiện để sản phẩm đá của Công ty có cơ hội phát triển.

         Song cũng như số phận của nhiều làng nghề truyền thống khác, làng chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân cũng có lúc thăng trầm. Sau ngày giải phóng, làng nghề tuy vẫn tồn tại nhưng do tình hình lúc đó còn nhiều khó khăn, sản phẩm đá mỹ nghệ các loại không tìm được thị trường khiến nhiều thợ, nhất là thợ trẻ phải chuyển sang làm nghề khác. Ðến đầu năm 1980, cả làng chỉ còn vài chục hộ hành nghề.

Năm 1986, thực hiện chính sách đổi mới của Ðảng và Nhà nước, chuyển đổi nền kinh tế bao cấp sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong bối cảnh chung có nhiều thuận lợi, với sự cải biến trong mô hình sản xuất của làng từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất tập chung quy mô lớn, Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình và làng nghề chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân có cơ hội phát triển mạnh.

Ðến nay, nghề đá chạm khắc đá mỹ nghệ ở Ninh Vân đã trở thành nguồn thu nhập chính của hơn 90% số hộ gia đình ở đây, thu hút được nhiều lao động, kể cả lao động phụ như người già và các em nhỏ. Sản phẩm đá mỹ nghệ của làng Ninh Vân có chất lượng rất cao, mẫu mã phong phú, đa dạng rất được khách hàng nước ngoài ưa chuộng.

         Những năm gần đây, cùng với sự tồn tại của nghề chạm khắc đá mỹ nghệ ở Ninh Vân đang trên đà phát triển mạnh. Tiêu biểu là sự phát triển của Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình đã đưa ra thị trường nhiều sản phẩm về đá với những mẫu mã và kiểu cách đa dạng. Có thể nói, nghề chạm khắc đá truyền thống ở Ninh Vân  nói chung và Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình nói riêng đang có tiềm năng và cơ hội rất lớn để phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi như: nguồn nguyên liệu dồi dào, chất lượng cao, đội ngũ thợ lành nghề..., đá mỹ nghệ Ninh Bình cũng gặp muôn vàn khó khăn trong việc duy trì, ổn định và tiếp tục phát triển nghề truyền thống trước ngưỡng cửa hội nhập kinh tế khu vực và thế giới. Ðể làm được điều này, ngoài sự nỗ lực cố gắng của  các nghệ nhân Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình, cần phải có cả sự cố gắng của các anh chị em là những người con của làng đá mỹ nghệ Ninh Vân để đưa vẻ đẹp của đá đi xa.

         Cùng với đó sản phẩm đá mỹ nghệ của Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình đang tìm cách vươn tới những thị trường mới đầy tiềm năng như: Liên minh châu Âu (EU), Mỹ. Muốn làm được điều này, cần nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hoá mẫu mã, hạ giá thành sản phẩm, cần có sự đầu tư quan tâm của Ðảng uỷ, Uỷ ban nhân dân tỉnh, các ban ngành có liên quan như: Cục Xúc tiến Thương mại, hệ thống ngân hàng,.... Bên cạnh việc chú trọng phát triển kinh tế, người dân ở đây cũng cần phải hết sức quan tâm đến việc bảo vệ môi trường. Vì hiện nay, ở các làng nghề nói chung, tình trạng ô nhiễm môi trường đang ngày một trầm trọng.

         Hy vọng rằng, với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, danh tiếng của làng nghề chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân và các nghệ nhân Công ty CP XNK đá mỹ nghệ Ninh Bình sẽ không chỉ ở trong sách vở mà vẻ đẹp tinh xảo của những sản phẩm đá nơi đây sẽ hiện hữu trong từng nếp nhà Việt Nam và được bạn bè thế giới tôn vinh.